Gaztelua / El castillo.Harri Gorri
Paraje (Elexalde)
#161

Pequeño promontorio situado en la orilla oeste de la bahía de Plentzia, donde asentaba una batería de costa ya desaparecida. Significa ‘el castillo’.
Ubicación:
Cartografía: 037-38
Cota de altura: 45 m.
Coordenadas UTM (30T):
X: 503241 · Y: 4806848
Coordenadas geográficas:
43° 24′ 52″ ·
-2° 57′ 35″
Información escrita:
- El Castillo () Venta de 6 trozos de monte argomal 1846, Venta de 6 trozos de monte argomal 1846. AHFB. Archivo Municipal de Barrika. Signatura Barrika 0020/007. AHFB. Expediente de remate tramitado por la anteiglesia de Barrica para la venta de 6 trozos de terreno argomal denominados "Sandelis Mendi", "Aguirre Mendi", "Gastaña Sacona", "Barricabaso", "El Castillo" y "Arriurdiña", sitos en esta jurisdición…
- castillo, termino de el (1846) BFAH.UD.AURK, BARRIKA 0020/007. En BARRICA. CLAS: 02-06-02- 27. SECRETARIA. PATRIMONIO. BIENES. EXPEDIENTES DE VENTAS DE BIENES.
- CASTILLO (1930) BFA 1930 c/n.
- castillo, el (1934 [1924]) EDV.25, 1. or.
- El Castillo (1940) IGNE.50, 37. El castillo [Paraje con restos de fortificación,correspondiente a batería de costa].
- Castillo (1940) 500037 Guecho 1940. El castillo [Paraje con restos de castillo /fortificación].
- El Castillo (1948) IGC Barrika, Itinerario de la línea de costa de Barrica. C058134. Instituto Geográfico y Catastral. Pag.2. Croquis. Castillo (1950) Plano Topografico Barrika GARAI, A-5. Restos de Fortificacion.
- El Castillo (1953) IGNE.50, 37.
- El Castillo (1953) 500037 Guecho 1953, 1-B. Punta.
- castillo (1956) BFA.OG.KAT.
- Castillo de Barrika (1982) Toponimia de la Costa Desde Galea a Basorda, pagi 253. Lugar del emplazamiento de la antigua Bateria.
- gaztelu (1985) JIM.ESTN, 72. or. V. Toponimia en Iruñerria: Sistemas de denominación y localización [en Euskera, núm. 30, Bilbao: Euskaltzaindia, 1985, pp. 527-532] [...]
- 1. Topónimos básicos. Forman un bloque primario de topónimos los nombres comunes de los elementos geomorfológicos (orónimos, hidrónimos, fitónimos y otros) que configuran el territorio local, como los montes (mendi), cerros (munio), peñas (aitz), monte arbolado (oian). las fuentes (iturri), regatas (erreka), balsas (idoi), lagunas (more), pozos (butzu, putzu). los encinares (artadi), bojerales (ezpeldi), espinares (elordi, elorri,), alamedas y otras especies como el roble (aritz), olmos (zugar), fresno (lizar) y algunos frutales (urritz, urrizdi, urrizti. Itxaur, gerezi, bikudi). Otros denuncian la calidad del suelo (bustin, kaskailu, legar) o su destino (alor, ardantze, euntze, fazeria, larre, sario, soto), la existencia de viales (bide, kamio, senda) o de construcciones de distinta índole (eliza, ermita, gaztelu, dorre, errota, teilari, korte, borda, gurutze, zubi). Estos y otros nombres fundamentales, que normalmente van acompañados de sufijos (-a, -ak, -am, -eta, -keta), dieron lugar a otros compuestos, que constituyen la inmensa mayoría en Iruñerria. gaztelu (1988) JIM.ESTN, 63. or. IV. Encuesta toponomástica [en Euskera, núm. 33, Bilbao: Euskaltzaindia, 1988, pp. 289-301] (...) 7.3.1. Castillo (Gaztelu. Muru) (Advertencia: los topónimos «Gazteluzar», «Muruzar», «Murugain». «Torraza», «Castillazo» y similares, denuncian frecuentemente yacimientos protohistóricos).
- barrikako gaztelua (1989/08/01) DEIKER.HPS, 4766. 037-38 025.
- Arrigorri (1997) Monografía Pueblos Bizkaia, Pag. 102. Tomado del Archivo de la Casa de Juntas de Gernika.: Fortines. A.A.Reg.1. En una relación de mejoras que deben de realizarse en el Fortin De Barrika, sito en el paraje de Arrigorri nos da una descripción de la fisonomía del fortín.Techado con teja a dos aguas,puerta de entrada,dos cuñas para levantar o bajar los cañones, dos cañones.
- gaztelu tontorra (2002/12/04) DEIKER.HPS, 4766. 037-38 025.
- Gaztelu tontorra (2003) Plano 037 038 eusk, C-1.
- Gaztelu (2004) Bizkaiko Gidaliburua 03hoja, C3. cota 43,44 m.
- Gaztelu (2004) BMAP.04, 1-D.
Información oral:
- barrikako gaztelua (1986, 1989ko uda) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- el castillo (1986-1989) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- kastillo (1986-1989) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- kastillo (1986-1989) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- gastelu (2002-2003) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- gastelu (2002-2003) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4766.
- kastillo (mendia) (2002-2003) DEIKER-HPS Deiker-HPS, 4699.
Última actualización: 22/06/2023